Koło w Szczecinku
ul. 3-go Maja 1A (plebania)
78-400 Szczecinek
szczecinek@sybiracy.koszalin.pl
Zarząd Koła Terenowego Związku Sybiraków w Szczecinku
Skład Zarządu :
Wacław Liniewicz – Prezes
Marianna Jursa – Czarnecka – Honorowy Prezes
Grzegorz Niebieszczański – v-ce Prezesa
Teresa Barszcz – Skarbnik
Bogdan Gołacki – Członek Zarządu
Rozalia Lisaj – Wołyniec – Członek Zarządu
Komisja rewizyjna :
Anna Sobczak – Przewodnicząca Komisji
Jadwiga Weyna – Członek
Członkowie Zarządu pełnią cotygodniowe dyżury, w każdy wtorek w godz. 10.00 do 12.00 w siedzibie Koła, przy ul. 3-go Maja 1A (Plebania). W trakcie dyżuru można załatwić wszystkie sprawy sybirackie, np. uregulować składki członkowskie, odebrać nadane a nie odebrane do tej pory odznaczenia, zapoznać się z nowinkami o działalności Związku na szczeblu oddziału i na szczeblu krajowym. Najistotniejsze sprawy z zycia naszego Kola umieszczone zostały w „Księdze Sybiraków” tom II, na podstawie materiałów opracowanych przez Ryszarda Szałkiewicza, członka naszego Koła. Kol. Ryszard Szałkiewicz wykonał „Kalendarium”, w którym rzeczowo i zwięźle przedstawił działalność naszego Koła od momentu jego powstania do 2007r.
Koło posiada REGON, NIP i konto bankowe. Celem działania zgodnie ze statutem jest:
Reprezentowanie i obrona swoich członków.
Prowadzenie działalności charytatywnej ( w wypadku zajścia takich potrzeb).
Swiadczenia pomocy Polakom zamieszkałym poza granicami RP.
Roztaczanie opieki nad inwalidami i członkami rodzin po zmarłych Sybirakach.
Upamiętnianie losów zesłańców Polskich i opieka nad ich grobami.
Przeciwstawianie się wszelkim przejawom totalitaryzmu i nietolerancji.
Współpraca z organizacjami o podobnych celach.
Uświadamianie wartości patriotycznych postaw obywateli dla historii i przyszłości Polski.
Historia:
Koło nasze powołano dnia 5 maja 1989r. uchwałą Zarządu Oddziału Wojewódzkiego w Koszalinie. Skład pierwszego Zarządu tworzyli:
- Prezes – Stanisław Jachewicz
- Vice prezes – Irena Uczułka
- Sekretarz i Skarbnik – Zofia Pańkowiec
Komisji Rewizyjnej nie powołano
W 1996r. złożono wniosek do Sądu Wojewódzkiego w Koszalinie o zarejestrowanie Kola Związku jako terenową jednostkę organizacyjną Stowarzyszenia. Koło spełniało wymóg statutowy o liczebności ponad 100 członków. Liczyło wtedy 288 członków. Postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Koszalinie I Wydział Cywilny z dnia 6 grudnia 1996r. Sąd zarejestrował Koło Terenowe jako terenową jednostkę organizacyjną stowarzyszenia. Koło uzyskało osobowość prawną. Siedzibą Koła jest pomieszczenie użyczone przez proboszcza kościoła pw. NNMP, tj. na jego Plebanii, pod adresem: 78-400 Szczecinek, ul. 3-go Maja 1A. Zarząd Kola sprawowali: prezes – Stanisław Krzyżanowski, v-ce prezes – Albin Jasiukiewicz, sekretarz – Mieczysław Kurzydłowski, skarbnik – Helena Wadowska, członkowie – Jan Popiel, Zdzisław Szwed, Janusz Walkiewicz.
Dnia 12.09.2001r. Sąd Rejonowy w Koszalinie IX Wydział KRS z urzędu postanowieniem wpisuje Koło do Krajowego Rejestru Sądowego – Rejestru Stowarzyszeń, Innych Organizacji Społecznych i Zawodowych, Fundacji oraz Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej pod numerem KRS: 0000034314 na czas nieoznaczony. Komitet założycielski dla tego wpisu stanowili: Jachewicz Stanisław, Kisiel Adam i Pańkowiec Zofia. Zarząd Koła sprawowali: prezes – Krzyżanowski Stanisław, wiceprezes – Szałkiewicz Ryszard, sekretarz – Barszcz Stefania, skarbnik – Wadowska Helena, członkowie: Dudź-Czudowska Helena, Sosnowska Helena i Obuchowicz Wanda.
Członkami Komisji Rewizyjnej byli: Pańkowiec Zofia, Kuczyński Czesław i Uczułka Irena.
Działalność Koła w Szczecinku:
W kręgu zainteresowań Związku Sybiraków, w tym i naszego Koła są następujące rocznice, które staramy się obchodzić uroczyście:
- rocznica powstania (założenia) naszego Koła Sybiraków ( 5 maja ..)
- rocznica uchwalenia Konstytucji 3-go Maja ( 3 Maja ..)
- rocznica bitwy pod Monte Casino ( 18 maj 1944r.)
- rocznica I-ych, masowych deportacji Polaków na Sybir ( 10 luty 1940r.)
- rocznica wybuchu II wojny światowej ( 1 września .)
- rocznica napasci sowieckiej na Polskę ( 17 września .)
- rocznica Swięto Niepodległości Polski ( 11 listopada 1918r.)
- rocznica Bitwy Warszawskiej – „Cudu nad Wisłą” i Święto Wojska Polskiego ( 15 sierpnia 1920r.)
- rocznica powołania Polskiego Państwa Podziemnego – AK (27 wrzesień 1939r)
- święto Dzień Sybiraka ( 17 września .).
- rocznica powstania Związku Sybiraków ( 29-30 czerwca 1928r. Zjazd założy-cielski) i rocznica reaktywowania w wolnej i niepodległej Ojczyźnie (17 grudzień 1988r.- rejestracja przez sąd).
We wszystkich uroczystościach Koło czynnie uczestniczy lub samo je organizuje. Wystawiany jest Poczet Sztandarowy oraz delegacja. Tradycją stały się spotkania Sybiraków z okazji Świąt Bożego Narodzenia i Świąt Wielkanocnych. Spotkania te odbywają się nieprzerwanie corocznie od 1999r. Do 2005r. na każdym spotkaniu obecny był opiekun duchowy Koła – ks. prałat Zbigniew Regliński. Wszystkie w/w uroczystości najczęściej są poprzedzone uroczystymi Mszami Swiętymi, odprawianymi w Kościele pw. NNMP, w Kościele Garnizonowym lub innych kościołach właściwych parafialnie. Udział w Mszach Św. biorą także zapraszane władze samorządowe miasta i powiatu oraz organizacji kombatanckich, harcerze, szkoły. Czasami uświetniają je chóry młodzieżowe lub dorosłych. Ponadto Kolo bierze udział ze swoim sztandarem i pocztem w promowaniu wartości patriotycznych na szczeblu centralnym, w marszach Żywej Pamięci w Białymstoku. Są one organizowane ku pamięci i przestrodze dla obecnych i potomnych, aby nie było wiecej masowych mordów w obozach, więzieniach; aby nie było więcej łagrów i deportacji na zesłania, tam gdzie jest „koniec świata”. Koło bierze udział w pielgrzymkach Sybiraków na Jasną Górę, do Lichenia, w Zjazdach Polskich Sierot z Syberyjskich Domów Dziecka, w spotkaniach z władzami samorządowymi miasta, powiatu Szczecinek i pozostałych gmin. Kwestowano i przekazywano srodki na pomoc powodzianom, wspomagano akcję „Gwiazdka dzieciom polskim na Białorusi”, na budowę pomnika mar. Józefa Piłsudskiego w Szczecinku, na budowę katedry w Irkucku. Koło także zebrało i przekazało określona kwotę autorowi i organizatorowi zbudo-wania Pomnika Matki Polki w 2007r. w Krasnojarskim Kraju. Niektórzy członkowie działają równolegle w innych związkach kombatanckich: Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych, Związku Inwalidów Wojennych i innych. Zacieśniamy współpracę z ZHP poprzez zachęcanie harcerzy do czynnego udziału w naszych uroczystościach, stawanie w naszym poczcie sztandarowym, spotkaniach uroczystych z okazji świąt i rocznic, które obchodzimy. Stawanie harcerzy w poczcie sztandarowym powoli staje się aktem niezastąpionym, ponieważ większość członków to osoby w bardzo podeszłym wieku, o słabej kondycji fizycznej. Niepokojącym objawem w życiu naszego Koła jest zmniejszanie się ilości członków z powodu dużej śmiertelności. Np. w ubiegłym roku odeszło ” na wieczną wartę” 13 osób, w tym były prezes Stanisław Krzyżanowski, który pełnił tę funkcję przez trzy kadencje. Na przestrzeni 18 lat Koło liczyło następujące ilości członków: maksymalna ilość członków Koła była w 1989r. – 335, w 1994r. – 332, 2003r. – 254 a obecnie 214 – tj. stan na dzień 01.01.2009r.
Duży odsetek członków stanowią osoby represjonowane po 1944r. Sa to w większości żołnierze Armii Krajowej i „bogaci włościanie” – tzw. kułacy, którzy nie skorzystali z prawa repatriacji do Polski w latach 1945-46, a w okresie kolektywizacji tych ziem w latach 1949-50 stanowili „element wrogi” wobec tych zamierzeń i socjalistycznego państwa –ZSRR. Nie poddali się repatriacji, ponieważ ich dewizą życiową było: ” nie rzucim ziemi skąd nasz ród.” Mieszkał tam ich dziad i pradziad.. Dlatego zostali deportowani na spec osiedlenie na Sybir, na daleki wschód ( Czukotka, Magadan) i do Kazachstanu. A tych, którym udało się wtedy w jakiś sposób uniknąć wywózki, „władze” dopadły ich w 1952r. – dekret Rady Najwyzszej Republiki Białoruskiej z marca 1952r. który ostatecznie robił porządki na Kresach Wschodnich. W majestacie jego „prawa” spotkał ich ten sam los deportacji na spec osiedlenie do Kazachstanu i innych rejonów nieludzkiej ziemi. „Byli nielojalni wobec ZSRR.”
Koło swoim działaniem obejmuje miasto i powiat Szczecinek, w tym gminy: Barwice, Biały Bór, Borne Sulinowo, Grzmiąca oraz Okonek w powiecie złotowskim woj. wielkopolskim.
„Musimy razem strzec poczucia polskiej godności i polskiego honoru. Tak było wówczas, na zesłaniu, tak powinno być obecnie.”
” Jeśli My zapomnimy o Nich,
Ty Boże na niebie zapomnij o Nas”
– Adam Mickiewicz- (Zesłaniec Syberyjski)
Znaki pamięci powstałe staraniem Koła:
- Sztandar Koła,
- Kopia obrazu Matki Boskiej Sybiraków (wotum dla Kościoła Mariackiego),
- Tablica pamiątkowa – epitafium w kościele pw. NNMP w Szczecinku,
- Kapliczka – stacja, miniaturka Ostrej Bramy przy kościele pw sw. Rozalii z Palermo w Szczecinku, ufundowana przez Monikę i Stanisława Jachewiczów,
- Trzy pamiątkowe świerki – symbolizujace trzy największe deportacje Polaków ( lata: 1940, 1941, 1944), zasadzone na dziedzińcu przy kościele pw. NNMP w Szczecinku,
- Plac Zesłańców Sybiru,
- Tablica Zesłańcom Sybiru .. na budynku TP SA na placu Zesłańców Sybiru
